21 Aralık En Uzun Gece Neden Yaşanır? Nasıl Oluşuyor?

Kış Gündönümü Nedir? En Uzun Gece Neden Yaşanır?

Dünya kendi ekseni etrafında dönerken bir yandan da Güneş’in çevresinde dolanıyor. Aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi’ne teğet geçiyor ve Oğlak Dönencesi’nin güneyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dik açı ile almasına sebep oluyor. Böylece 21 Aralık'ta güneş ışınlarının Oğlak dönencesine 90 derece açı ile gelmesiyle en uzun gece yaşanıyor. 21 Aralık tarihi, içerisinde Türkiye'nin de yer aldığı kuzey yarım küre ülkelerinde kışın, güney yarım küre ülkeleri için ise yazın başlangıcı kabul edilir.

23 Aralık'tan itibaren ise geceler kısalıp gündüzler uzamaya başlar. Bununla beraber bazı ülkelerde de yazın veya kışın tam ortası kabul edilir. Güney yarım kürede en uzun gün, Kuzey yarım kürede ise en uzun gece yaşanır. 21 Aralık’ta ülkemizde en uzun gece ise 15 saat 6 dakika ile Kuzey'deki Sinop'ta yaşanıyor. En kısa gece ise 14 saat ile Güney'deki Hatay'da olacak. En uzun gecenin yaşandığı gün, gündönümü olarak adlandırılır. Gündönümü, güneşin dünyaya (ekvator çizgisine) en uzak mesafede olduğu ana verilen addır. Gündüzlerin ve gecelerin kısalmaya veya uzamaya başladığı zamanlardır.

21 Aralık tarihi ile beraber Dünya’nın Güneş etrafında dönmesiyle eksen eğikliğine bağlı olarak dört önemli gün ortaya çıkar. Bu günler aynı zamanda mevsimlerin de başlangıcıdır.

21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine ekinoks (gece – gündüz eşitliği) tarihleri 21 Aralık ve 21 Haziran tarihlerine de solstis (gündönümü) tarihleri denir.

Yaz Gündönümü Nedir? En Uzun Gündüz Neden Yaşanır?

21 Haziran yaz gündönümü güneş ışıklarının Yengeç Dönencesi'ne dik gelmesiyle yaşanır. Kuzey yarım kürede en uzun gündüz yaşanır ve geceler kısalmaya başlarken, güney yarım kürede ise en kısa gündüz yaşanır ve gecelerr uzamaya başlar. Bu tarih bazı ülkelerde kuzey yarım kürede yazın, güney yarım kürede kışın başlangıcı kabul edilir. Bununla beraber bazı ülkelerde de yazın veya kışın tam ortası olarak kabul edilir.

Yengeç Dönencesi’nin kuzeyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları büyümeye başlar. Böylece Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde de en uzun gölge yaşanır.

Ekinoks Nedir? Ekinoks Neden Yaşanır?

Ekinoks, gündüz ve gecenin eşit olması anlamına gelir. 21 Mart ve 23 Eylül ekinoksları baharın başlangıcı olarak kabul edilir. Her yıl 23 Eylül'de Kuzey ve Güney Yarım Küre, Güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a 90 derecelik açı ile düşer ve gölge boyu Ekvator'da sıfırlanır.

21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine ekinoks tarihleri, 21 Aralık ve 21 Haziran tarihlerine de solstis (gündönümü) tarihleri denir.  

21 Aralık Kış gündönümü: Yılın en uzun gecesi ve en kısa gündüzü yaşanır. Kuzey yarım kürede kış başlarken güney yarım kürede yaz başlar.

21 Mart Ekinoks: Gece ve gündüz eşit olur, bizim bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar başlarken güney yarım küre sonbahara girer.

21 Haziran Yaz Gündönümü: Yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesinin yaşandığı zamandır. Kuzey yarım kürede yaz başlarken güney yarım kürede kış başlar.

23 Eylül ekinoks: Gece ve gündüz eşit olur. Kuzey yarım kürede yaz biter, sonbahar başlar. Güney yarımkürede ise bahara geçiş olur.