Türk-İş'e göre Yoksulluk sınırı 7 bin 838 lira

Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) tarafından her ay hazırlanan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması adlı rapor Temmuz 2020 için yayınlandı. Rapora göre dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 7 bin 838 lira 62 kuruş oldu. Açıklanan rapora göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı yani ‘açlık sınırı’ 2 bin 406 lira 46 kuruş olarak hesaplandı. Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2 bin 919 lira olarak hesaplandı. Mevsim koşullarına bağlı olarak yaş sebze ve meyve fiyatlarında bu ay görülen gerileme mutfak harcamasını olumlu etkiledi ve dört kişilik ailenin dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı günlük 80 kuruş azaldı.

 Temmuz 2020 ayı itibariyle, gıda fiyatlarında görülen gerilemeye rağmen, yürürlükte olan 2 bin 324 lira 70 kuruş net asgari ücret, dört kişilik bir ailenin zorunlu gıda harcaması tutarı olan açlık sınırının yine altında kaldı. Rapora göre bir kişinin aylık yaşama maliyeti bile asgari ücretin 594 lira üstünde 2 bin 919 lira olarak hesaplandı.

Açıklanan rapora göre dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması yani ‘mutfak masrafı’ tutarı yılın ilk yedi ayı itibariyle önceki yıl sonuna göre 244 lira, temel ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcama ise 794 lira arttı. Son bir yıl itibariyle bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama gereği gıda için 331 lira, toplam hane halkı harcaması ise bin 79 lira oldu.

Türk-İş’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2020 Temmuz ayı itibariyle şu şekilde verildi: Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,01 oranında geriledi. Yılın ilk yedi ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 11,27 oranında oldu. Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 15,96 olarak hesaplandı. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 12,47 oldu.  

“Sebze-meyve ortalama fiyatı geriledi”
     Türk-İş hesaplamasına temel alınan gıda ürünlerinin fiyatlarında gözlenen değişime göre, süt, yoğurt, peynir grubunda; süt ve yoğurt fiyatında önemli bir fiyat değişikliği görülmezken, geçen ay fiyatı artan peynirde bazı fiyat ayarlamaları dikkati çekti. Rapora göre açık satılan ve fakat fiyatı nedeniyle hesaplamada dikkate alınmayan koyun peyniri kilogram fiyatının da 65 lira 95 kuruş olduğu not edildi.
     Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; Kurban Bayramı öncesi et ve sakatat (dana yürekteki artış dışında) fiyatı değişmedi. Ağırlıklı olarak kültür balıklarının satışının yapıldığı tezgâhta fiyatlar aynı kaldı. Tavuk fiyatı da değişmedi ama yumurta fiyatı arttı. Bakliyat ürünlerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) barbunya ve kuru fasulye fiyatındaki artış dikkati çekti.    

     Açıklanan rapora göre mevsim koşulları nedeniyle sebze-meyve ortalama fiyatı geriledi ve bu ay mutfak harcamasında görülen gerilemenin önemli nedeni oldu. Sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 7 lira 23 kuruş (geçen ay 8 lira 45 kuruş) olarak hesaplandı. Gerilemede özellikle meyve fiyatlarındaki gerilemenin etkisi fazla oldu. Meyve ortalama fiyatı geçen ay 10 lira 73 kuruş iken bu ay 8 lira 4 kuruşa geriledi. Sebze ortalama kilogram fiyatı (geçen ay 6 lira 97 kuruş) bu ay ise gerileyerek 6 lira 63 kuruş olarak hesaplandı. Bu ay dikkati çeken bir husus, bayram öncesi son haftada pazardaki fiyatların önceki haftalara göre daha fazla artması oldu.   

     Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay undaki ayarlama dışında önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı zeytinyağı ve ayçiçeği yağı ve fiyatında değişiklik olmazken, margarin fiyatı arttı. Açık satılan siyah ve yeşil zeytin fiyatında değişiklikler görüldü ve ortalama fiyatı biraz düştü. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinde bayram öncesi indirim dikkati çekti. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber vb.) ile çay ve ıhlamur değişmedi. Bal fiyatı artarken, reçel, pekmez, şeker, tuz ve salça fiyatı değişmeyen ürünler arasında yer aldı.