Türk-İş'e göre yoksulluk sınırı 6.724 lira 81 kuruş

Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) tarafından her ay hazırlanan Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması adlı rapor Eylül 2019 için yayınlandı. Rapora göre 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 6 bin 724 lira 81 kuruş oldu.

Açıklanana rapora göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı yani ‘açlık sınırı’ ise 2 bin 064 lira 52 kuruş olarak hesaplandı.

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının yani ‘yoksulluk sınırı’ toplamı ise 6 bin 724 lira 81 kuruş oldu. Evli olmayan-çocuksuz bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2 bin 536 lira 42 kuruş olarak hesaplandı. 

Geçen eylül ayına göre dört kişilik bir ailenin mutfak harcamasındaki artış tutarı 171 lira iken, gıda yanı sıra yapılması zorunlu diğer harcamalarla birlikte aile bütçesine gelen ek yük bir yıl önceye göre 558 lira oldu.

Türk-İş’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Eylül 2019’da ise şu şekilde verildi:  Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 0,28 oranında artış gösterdi. Yılın ilk dokuz ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 6,35 oranında oldu. Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı -baz etkisiyle- yüzde 9,05 olarak hesaplandı. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 20,79 oldu.

Yumurta fiyatı arttı

Türk-İş hesaplamasına temel alınan gıda ürünlerinin fiyatlarında gözlenen değişime göre, süt, yoğurt, peynir grubunda; bu ay önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Ancak market raflarında ürün çeşitliliği azaldı ve genellikle 4-5 markanın yer aldığı dikkat çekti. Öte yandan özellikle peynir kutularının bir bölümü 1 kilogram olurken, bazıları 800-900 gram olarak satışa sunuldu.

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; kıyma ve kuşbaşı et ile sakatat ürünleri fiyatları bu ay yine değişmezken, tavuk fiyatı gerilemeye devam etti. Mevsimin başlamasıyla balık daha düşük fiyatla tezgahlarda yerini aldı. Fiyat gerilemesinde hamsi, istavrit, mezgit gibi balık çeşitlerinin olumlu etkisi söz konusu oldu. Yumurtanın fiyatı bu ay daha da artarak tanesi 75 kuruşa ulaştı. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatları bu ay kırmızı mercimekteki artışın dışında değişmedi.

Yaş sebze-meyve fiyatlarında artış bekleniyor

Açıklanan rapora göre gıda harcamasında günlük tüketimi sık olan yaş sebze ve meyve fiyatları bu ay yine mutfak harcamasını olumlu etkiledi. Ailenin harcamalarında önemli ağırlığı olan yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 5 lira 60 kuruş (geçen ay 6 lira 12 kuruş) olarak hesaplandı. Sebze ortalama kilogram fiyatı bu ay 5 lira 41 kuruşa yükselirken (geçen ay 5 lira 38 kuruş), meyve ortalama kilogram fiyatı 5 lira 85 kuruşa (geçtiğimiz ay 6 lira 92 kuruş) geriledi. Limonun bu ay fiyatı neredeyse yarıya geriledi. Ancak önümüzdeki aydan itibaren özellikle yaş meyve-sebze fiyatlarında artış bekleniyor.

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; makarna fiyatı arttı ve fakat diğer ürünlerin fiyatı aynı kaldı. Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı bu ay yine değişmedi. Siyah zeytin fiyatında artış, yeşil zeytin fiyatında azalış ortalamada fiyatları geriletti. Yağlı tohum ürünlerinden ceviz fiyatındaki artış dikkati çekerken, diğerlerinin fiyatı değişmedi. Çay fiyatındaki artış bu ay etikete yansıdı. Baharat fiyatı yine aynı kaldı. Şeker ve tuz ile bal, pekmez fiyatı aynı kalırken reçel fiyatı arttı. Ihlamur ve salça fiyatı bu ay yine değişmedi.